Historia Księginek
(na podstawie opracowania w oparciu o książkę Paula Berkela – „Historia miasta Lubań”. W tekście zachowano oryginalną składnię i nazewnictwo)
KSIĘGINKI (Kerzdorf) – wioska położona na wschód od Lubania, która była własnością klasztoru żeńskiego pod patronatem św. Marii Magdaleny od Pokuty, istniejącego do dnia dzisiejszego. Klasztor ten założył w 1320 roku książę Henryk z Jawora, obsadzając go mniszkami z Nowogrodźca, nadając mu prawo patronackie nad miastem i kościołem parafialnym, a także należące do niego dobra. Tak więc Księginki były ściśle związane z klasztorem lubańskim, a w ten sposób i z samym miastem.
Od 1846 roku – wraz z miejscowościami: Radogoszcz, Nawojów Łużycki, Zaręba i Wesołówka – Księginki podlegały administracyjnie erygowanej w tym roku Parafii Katolickiej p.w. Świętej Trójcy w Lubaniu. Tak było do momentu erygowania samodzielnej parafii p.w. św. Maksymiliana M.Kolbe.
Po II wojnie światowej Księginki (ówczesne Świecowo) wcielono do gminy wiejskiej Zaręba Górna.
Zarząd Miejski w Lubaniu, pismem z dnia 19.11.1948 roku, skierowanym do Ministra Ziem Odzyskanych we Wrocławiu, prosił o zmianę granic obszaru miasta powiatowego Lubania, przez włączenie do jego terenu przedmieścia Księginki.
W uzasadnieniu prośby czytamy:
1. Miasto Lubań od dawien dawna posiadało w swoim obszarze przedmieście Księginki, które jest położone wzdłuż ul. Daszyńskiego, biegnącej ku południowemu wylotowi miasta – w kierunku miejscowości Kościelnik.
2. W 1945 roku, na jesieni, przy organizowaniu gmin wiejskich na terenie tutejszego Powiatu – ówczesny Inspektor Samorządowy ob. Urbaś, nie orientując się zupełnie, jako niefachowiec w zagadnieniach gospodarki samorządowej i w strukturze samego Powiatu Lubańskiego, opracował projekt oddzielenia miasta Lubania od Księginek, które włączył do Gminy Wiejskiej Zaręba Górna.
3. Skutki tego podziału okazały się, jak dla samego miasta, tak i przedmieścia Księginek, najfatalniejsze. Większa część ul. Daszyńskiego, będącej zaledwie w odległości 500-600 metrów od Centrum miasta, należy do gminy wiejskiej Zaręba Górna.
Obywatele z tej ulicy, ażeby załatwić jakąkolwiek sprawę urzędową – zamiast udać się do Zarządu Miasta, leżącego w odległości 10-20 minut drogi pieszej, zmuszeni są jechać 6 km do miejscowości Zaręba Górna, gdzie znajduje się tamtejszy Urząd Gminy /…/.
6. Z powodu podziału miasta na 2 strefy mają miejsce liczne paradoksy przy płaceniu podatku lokalowego, tak np. rolnicy przeważnie małorolni, posiadający gospodarstwa na peryferiach miasta Lubania płaca podatek lokalowy, który ich w myśl ustawy obowiązuje, – natomiast bogaci rolnicy (kułacy) [podkreśl. własne – J.B.] z terenu Księginek podatku lokalowego nie płacą – ponieważ mieszkają w gminie wiejskiej.
7. Miasto Lubań przez działania wojenne (trzykrotnie przechodziło w czasie walk z rąk do rąk) jest w 60% zniszczone i wymaga b.dużego wkładu finansowego, ażeby mogło wrócić do poprzedniej swej normy. Bezcelowy podział jeszcze bardziej komplikuje sprawę odbudowy miasta. /…/
Pismo podpisał ówczesny Burmistrz powiatowego miasta Lubania Stefan Turno-Ornowski.
Dopiero 14.04.1954 roku Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Lubaniu, Uchwałą nr 68/54, zatwierdziło projekt podziału powiatu lubańskiego na nowe gromady, w którym to projekcie, w punkcie 22 czytamy:
„… 22. Gromadę Księginki projektuje się włączyć do miasta Lubania. Gromada Księginki wchodzi dotychczas w obszar administracyjny gminy Zaręba. Dotychczasowa gromada Księginki stanowi jedną całość z miastem Lubaniem i jest tylko przedłużeniem ulicy Dzierżyńskiego; urządzenia komunalne, wodociągowe, kanalizacyjne, gazowe i administracja budynków mieszkalnych, związane są ściśle z miastem Lubaniem.
Ludność dotychczasowej gromady Księginki wynosi 1374 mieszkańców, nie jest związana z rolnictwem, a areał rolny wynosi tylko 355 ha”.
I tak oto w 1954 roku Kerzdorf-Świecowo-Księginki zostały formalnie przyłączone do Lubania. Uroczyste obchody 50-lecia tego wydarzenia miały miejsce 19.06.2004 roku
Jest to bardzo powierzchowne potraktowanie tematu. Niestety, na razie poszukiwania w sieci materiałów związanych z Księginkami i kościołem są mizerne. Zapraszam więc do współpracy – wszelkie linki, zdjęcia i inne materiały można przesyłać na adres: janbarx@gmail.com. Liczę, że przy Waszej pomocy już wkrótce będzie sporo materiałów dotyczących Księginek, naszego kościoła i parafii. Pozdrawiam serdecznie. Szczęść Boże!!! ks. J.Barski