Uroczystość Wszystkich Świętych i Dzień Zaduszny
Dzisiejsza uroczystość – jak każda uroczystość w Kościele – ma charakter bardzo radosny. Wspominamy bowiem dzisiaj wszystkich tych, którzy żyli przed nami i wypełniając w swoim życiu Bożą wolę osiągnęli wieczne szczęście przebywania z Bogiem w niebie. Kościół wspomina nie tylko oficjalnie uznanych świętych, czyli tych beatyfikowanych i kanonizowanych, ale także wszystkich wiernych zmarłych, którzy już osiągnęli zbawienie i przebywają w niebie. Widzi w nich swoich orędowników u Boga i przykłady do naśladowania. Wstawiennictwa Wszystkich Świętych wzywa się w szczególnie ważnych wydarzeniach życia Kościoła. Śpiewa się wówczas Litanię do Wszystkich Świętych, która należy do najstarszych litanijnych modlitw Kościoła i jako jedyna występuje w księgach liturgicznych (w liturgii Wielkiego Piątku).
W pierwszych wiekach chrześcijaństwa w Kościele nie wspominano żadnych świętych. Najwcześniej zaczęto oddawać cześć Matce Bożej. Potem kultem otoczono męczenników, nawiedzając ich groby w dniu narodzin dla nieba, czyli w rocznicę śmierci. W IV wieku na Wschodzie obchodzono jednego dnia wspomnienie wszystkich męczenników. Z czasem zaczęto pamiętać o świątobliwych wyznawcach: papieżach, mnichach i dziewicach. 
Większego znaczenia uroczystość Wszystkich Świętych nabrała za czasów papieża Bonifacego IV (+ 615), który zamienił pogańską świątynię, Panteon, na kościół Najświętszej Maryi Panny i Wszystkich Męczenników. Uroczystego poświęcenia świątyni wraz ze złożeniem relikwii męczenników dokonano 13 maja 610 roku. Rocznicę poświęcenia obchodzono co roku z licznym udziałem wiernych, a sam papież brał udział we mszy św. stacyjnej. Już ok. 800 r. wspomnienie Wszystkich Świętych obchodzone było w Irlandii i Bawarii, ale 1 listopada. Za papieża Grzegorza IV (828-844) cesarz Ludwik rozciągnął święto na całe swoje państwo. W 935 r. Jan XI rozszerzył je na cały Kościół. W ten sposób lokalne święto Rzymu i niektórych Kościołów stało się świętem Kościoła powszechnego.
Dziś po południu, po Nieszporach lub niezależnie od nich, na cmentarzu odprawia się procesję żałobną ze stacjami. Od południa Dnia Wszystkich Świętych i przez cały Dzień Zaduszny w kościołach i kaplicach publicznych można uzyskać odpust zupełny, ale tylko jeden raz. Warunki zyskania odpustu są następujące:
1) pobożne nawiedzenie kościoła lub kaplicy,
2) odmówienie „Ojcze nasz” i „Wierzę w Boga”,
3) dowolna modlitwa w intencji Ojca św.,
4) Spowiedź i Komunia św.
W dniach 1-8 listopada można także pozyskać odpust zupełny za nawiedzenie cmentarza pod wyżej wymienionymi warunkami. W pozostałe dni roku za nawiedzenie cmentarza pozyskuje się odpust cząstkowy.
www.brewiarz.katolik.pl
„Żal że się za mało kochało
że się myślało o sobie
że się już nie zdążyło
że było za późno”
„Bóg każdemu dał mniej lub więcej czasu. Bóg nie liczy czasu, ale go waży.”
„Śmierć nie jest straszna. Jest ona odejściem do Boga, ale nie przerywa łączności pomiędzy tymi, którzy się kochają.”
„Ludzie nie odchodzą na zawsze. Ci, co odeszli, doskonale wiedzą, że do nich przychodzimy, odwiedzamy ich, szukamy z nimi kontaktu”
(ks. Jan Twardowski)
Wszystkich Świętych, czyli „Festum omnium sanctorum” to uroczystość na cześć chrześcijańskich świętych, obchodzona 1 listopada. W tym dniu Kościół raduje się, iż bardzo wielu zmarłych przebywa u Boga w niebie. „Uroczystość Wszystkich Świętych to święto Boga, który poprzez ludzi czyni tak wiele dobrego na świecie. (…) to radosna uroczystość. Pokazuje, ilu ludzi mimo wszystko jest pośrednikami Boga w świecie.”(ks. Jan Twardowski). Po ostatniej reformie liturgii teologowie podkreślają, że „uroczystość obejmuje nie tylko świętych kanonizowanych, ale wszystkich zmarłych, którzy osiągnęli doskonałość, a zatem także zmarłych krewnych i przyjaciół”. Uroczystość ta zdecydowanie różni się od dnia następnego, czyli Zaduszek, w liturgii Kościoła obchodzonego jako Wspomnienie Wszystkich Wiernych Zmarłych – jest to dzień nabożeństw i modlitw w intencji zmarłych, których dusze przebywają w czyśćcu. Tego dnia w szczególności „wobec tajemnicy rzeczy ostatecznych trzeba spojrzeć na wszystko głębiej, na bliźniego jak na tego, który odejdzie, na Boga, Jak na Tego, z Kim mamy się spotkać”(ks. Jan Twardowski).
Tradycyjnie w Dniu Wszystkich Świętych i Zaduszki odwiedzamy groby bliskich i znajomych, modlimy się w ich intencji, wspominamy, zapalamy znicze, kładziemy kwiaty. Sprzyja to chwilom refleksji i zadumy – „śmierć zawsze daje głębsze spojrzenie” (ks. Jan Twardowski). Są to dni szczególnej łączności z tymi, którzy odwołani przez Boga z tego świata, stoją na drugim brzegu.
„Tu jest pamięć i tutaj świeczka.
Tutaj napis i kwiat pozostanie.
Ale zmarły gdzie indziej mieszka
na wieczne odpoczywanie.
(…)
Smutek to jest mrok po zmarłych tu
ale dla nich są wysokie jasne światy.
Zapal świeczkę.
Westchnij.
Pacierz zmów.
Odejdź pełen jasności skrzydlatej.”
(J. Kulmowa, „W zaduszki”)
www.grodowiec.pl
Słowniczek pojęć eschatologicznych
Eschatologia (z greckiego eschatos — ostatni) — dziedzina teologii, której przedmiotem badań są tzw. rzeczy ostateczne, czyli prawdy wiary dotyczące ostatecznego losu człowieka oraz ostatecznego kształtu, jaki Pan Bóg nada ludzkości i całej stworzonej rzeczywistości. W wymiarze indywidualnym zajmuje się śmiercią człowieka, sądem jednostkowym, życiem człowieka po śmierci, rozumianym jako kontynuacja istnienia duszy pozbawionej ciała. W wymiarze ogólnym eschatologia dotyczy wydarzeń mających nastąpić przy końcu historii — powtórnego przyjścia Chrystusa, zmartwychwstania, Sądu Ostatecznego, realizacji zbawienia lub potępienia po zmartwychwstaniu umarłych.
Paruzja — zapowiedziane w Piśmie Świętym powtórne przyjście wywyższonego Jezusa Chrystusa przy końcu czasów w chwale, z którym wiąże się zmartwychwstanie umarłych oraz powszechny sąd nad światem.
Niebo — ostateczny i nieutracalny stan wiecznego zbawienia, który Bóg daje jako niezasłużony dar człowiekowi po śmierci lub po koniecznym oczyszczeniu. Po zmartwychwstaniu będzie w nim miało udział również ludzkie ciało.
Czyściec — proces oczyszczenia po śmierci, przez który człowiek zostaje uwolniony od wszelkiego grzechu i może uczestniczyć w wiecznej szczęśliwości w niebie.
Piekło — stan wiecznego potępienia tych, którzy umierają w stanie grzechu ciężkiego.
Sąd Ostateczny — związany z paruzją i zmartwychwstaniem umarłych, końcowy wyrok Boży, decydujący o ostatecznym zbawieniu lub potępieniu jednostek i całej ludzkości.
Sąd szczegółowy — dusza oddzielona od ciała jest mu poddawana bezpośrednio po śmierci. Bóg przywołuje człowiekowi na pamięć całe jego życie ziemskie w ten sposób, że każdy szczegół oraz wynikające ze szczegółowych decyzji całe życie człowieka stają w jasnym świetle przed oczami jego ducha, który sam dokonuje osądu.
Świętych Obcowanie — świadomość tego, że żywi i zmarli stanowią jedną wspólnotę Kościoła pielgrzymującego na ziemi, oczyszczającego się w czyśćcu i uwielbionego w niebie, i powiązani są wzajemnymi relacjami.
Odpust zupełny — całkowite darowanie przed Bogiem kary doczesnej za grzechy przebaczone już co do winy. Dostępuje go chrześcijanin pod określonymi przez Kościół warunkami, za pośrednictwem Kościoła, który jako szafarz owoców odkupienia rozdaje je ze skarbca zasług Chrystusa. Może być udzielony żywym lub zmarłym.
Modlitwa za zmarłych — pomoc dla dusz znajdujących się w stanie oczyszczenia w czyśćcu. Praktykowana jest w Kościele od II wieku, od III w. Kościół modli się za zmarłych w czasie Eucharystii. Stopniowo przyjęła się praktyka odprawiania Mszy św. za zmarłych.
www.opoka.org.pl
Jak co roku tak i dziś
W niebo biegnie nasza myśl
Nad świętością pochylona
Dzień Twojego dziś patrona
Święci w Chwale się radują
Naszej wiary oczekują
Nie ukrytej lecz wyznania
W wiarę Świętych Obcowania
Oni dostąpili tego
Zmartwychwstając w Imię Jego
Nie bez grzechu urodzeniu
Łaską Pana są zbawieni
Cieszą i radują Niebo
Spoglądając na nas z niego
Wypraszając nam w potrzebie
Byśmy byli razem w Niebie
Pełni łaski dostąpili
Bo przy końcu nie zwątpili
I przykładem swej świętości
Dostąpili wysokości
Męczenników to zastępy
Każdy z nich jest z ziemi wzięty
Tuż przy boku będąc Pani
W Krwi Baranka wykąpani
Przez świadectwo Odkupionych
Daj nam Panie być w Zbawionych
Byśmy już na ziemi chcieli
Sławić Cię jako Anieli
Wspomóż zaś Łaskawa Pani
Prosim słudzy my wygnani
Niech po trudzie życia tego
Oglądamy Syna Twego