Święcenia Biskupie Księdza Biskupa Marka Mendyka
W dniu dzisiejszym, 31 stycznia 2009 roku, nasza diecezja przeżyła piękną i ważną uroczystość. W „matce kościołów diecezjalnych” – legnickiej katedrze odbyła się dziś uroczystość święceń biskupa-nominata Marka Mendyka, którego 24 grudnia 2008 roku papież Benedykt XVI mianował biskupem pomocniczym diecezji legnickiej. Jest to trzeci biskup pomocniczy w historii Diecezji Legnickiej – po biskupach: Adamie Dyczkowskim i Stefanie Regmuncie. Ks. Prałat dr Marek Mendyk pełnił dotąd funkcje dyrektora Wydziału Katechetycznego Legnickiej Kurii Biskupiej oraz wykładowcy katechetyki na Papieskim Wydziale Teologicznym we Wrocławiu, filii w Legnicy.
W katedrze legnickiej uroczystości święceń przewodniczył ordynariusz legnicki, biskup Stefan Cichy, który był głównym konsekratorem. Współkonsekratorami byli biskup zielonogórsko-gorzowski Stefan Regmunt oraz metropolita wrocławski Marian Gołębiewski.
Uroczystość odbyła się w legnickiej katedrze, po raz pierwszy w jej historii i historii diecezji, ponieważ dotychczas pracujący tu biskupi, byli konsekrowani poza jej granicami.
Uczestnikami święceń było także 16 biskupów przybyłych z kraju i zza granicy. Wśród nich m.in. kardynał Henryk Gulbinowicz, pierwszy biskup legnicki Tadeusz Rybak, biskupi z Czech i Niemiec oraz z Kościołów grecko-katolickiego i ewangelicko-augsburskiego. Nowy biskup przyjął święcenia w gronie ponad 200 prezbiterów wśród których byli także koledzy jego rocznika święceń.
W Katedrze obecni byli członkowie jego najbliższej rodziny: matka i rodzeństwo. Obecni byli nauczyciele, koleżanki i koledzy z czasów szkolnych, parafianie z rodzinnej Głuszycy, a także przedstawiciele władz wojewódzkich, miejskich, parlamentarzystów, reprezentantów różnych grup społecznych i zawodowych czy też licznego grona spośród osób z którymi dotąd ksiądz biskup pracował jako ich duszpasterz.
W homilii biskup Cichy przypomniał, że to pierwsza taka uroczystości w historii diecezji. Przypomniał także obowiązki jakie odtąd szczególnie będą ciążyć na nowym biskupie, oraz wyjaśnił symbolikę poszczególnych elementów konsekracji. ,,Pamiętaj, że spośród ludzi jesteś wzięty i dla ludzi ustanowiony. Biskupstwo oznacza obowiązek, a nie zaszczyt, a biskup ma pomagać, a nie panować” – mówił biskup legnicki.
Nowo konsekrowanemu biskupowi, pod koniec dzisiejszej liturgii, życzenia złożyli: arcybiskup Marian Gołębiewski, kardynał Henryk Gulbinowicz, księża z rocznika święceń i przedstawiciele laikatu. Wśród nich przewijało się życzenie wierności Słowu Bożemu, owocnego posłannictwa wśród ludzi do których będzie odtąd przybywał z posługą pasterską, czy też wierności wybranemu przez siebie zawołaniu: ,,Na twoje słowo Panie„.
W herbie nowego biskupa pomocniczego, znalazły się w czwórpolowej tarczy Symbole Ducha Świętego, Matki Bożej, księgi Pisma Świętego oraz dwóch ryb. W centrum znajduje się starożytny Chrystogram, a na szarfie łacińskie słowa zawołania biskupiego; In Verbo Tuo Domine.
KU PRZYPOMNIENIU: Diecezja Legnicka została ustanowiona przez Ojca Świętego Jana Pawła II bullą ,,Totus Tuus Poloniae Populus” z 25 marca 1992 r. jako jedna z trzech diecezji metropolii wrocławskiej. Jej pierwszym biskupem ordynariuszem był bp Tadeusz Rybak, obecnie biskup senior. 9 marca 2005 r. papież Jan Paweł II mianował biskupem legnickim Stefana Cichego, wcześniej biskupa pomocniczego archidiecezji katowickiej. W grudniu 2007 r. dotychczasowy biskup pomocniczy diecezji legnickiej Stefan Regmunt został mianowany przez papieża Benedykta XVI biskupem ordynariuszem diecezji zielonogórsko-gorzowskiej. 24 grudnia 2008 r., decyzją Ojca Świętego Benedykta XVI, legnickim biskupem pomocniczym został ks. Marek Mendyk.
SYMBOLIKA HERBU BISKUPA MARKA MENDYKA
Wyrazisty w swojej artystycznej formie, a zarazem bogaty w wymowie symbolicznej herb legnickiego episcopus auxiliaris, nawiązuje w swojej treści zarówno do barw związanych z Dolnym Śląskiem, Archidiecezją Wrocławską, jak również do emblematów heraldycznych biskupów legnickich.
W obrębie herbowej tarczy, wykorzystano motyw Ducha Świętego i monogram litery „M” o podobnej stylizacji jak ten, który znajdujemy w herbach biskupów: Tadeusza Rybaka i Stefana Regmunta. Stylizowana renesansowa tarcza herbowa (cartouche), czteropolowa, zakończona jest czarno-stalową bordiurą. Sam podział tarczy czwórdzielnej w krzyż implikuje jego symboliczną interpretację. W Nowym Przymierzu rozpięte na Nim ramiona Chrystusa wytyczają granice kosmosu. W ten sposób Krzyż staje się znakiem oddziaływania śmierci Chrystusa na wszystkie strony świata, streszczając przestrzeń uniwersum (por.Ef 3, 18-19). Dla wzmocnienia tej prawdy, w centralnym miejscu tarczy wkomponowano srebrno-biały monogramowy krzyż, powstały ze skrzyżowania dwóch pierwszych greckich liter imienia XPIZTOZ (Christos) „X” i „P”. Chrystogram, starochrześci¬jański symbol triumfu krzyża, emblemat przynależności do Chrystusa, zwłaszcza pierwszych chrześcijan, świadków wiary – męczenników, uosabia ochronną moc oraz uzdrawiający znak Bożej łaski i oznacza: „w krzyżu zbawienie” albo „krzyż jest naszym ratunkiem”. Srebro i biel symbolizują czystość, prawdę i niewinność.
W prawym górnym polu, na czerwonym tle umieszczono stylizowaną białą gołębicę – symbol Ducha Świętego. Skierowaną w dół, w kierunku chrystogramu głowę gołębicy otacza nimb, a układ korpusu i skrzydeł nadaje figurze wrażenie dynamizmu symbolizując Jego boskie działanie.
W lewym górnym polu, na żółtym tle przedstawiono Księgę Życia z wypisa¬nymi na stronach pierwszą (A) i ostatnią (Q) literą greckiego alfabetu. W ten sposób określa siebie Chrystus, Syn Boży, który jest „Alfą i Omegą, Pierwszym i Ostatnim, Początkiem i Końcem” (Ap 21,6; 22,13). Zatem wszystkie rzeczy w czasie i przestrzeni, czy istniejące poza tymi wymiarami, mają swój początek i koniec w Bogu. Otwarte Pismo Święte świadczyć tym, że Słowo Boże jest żywe i stanowi niezachwiany autorytet. Księga staje się symbolem prawdziwości Bożego Słowa, jak i obiecanego przez nie życia. Jest to również obrazowe przedstawienie idei wybrania (por. Dn 7,10; Hbr 12,23; Ap 20,12). Rozłożone Pismo Święte wpisane jest w biały trójkąt. Trójkątna aureola zarezerwowana jest w symbolice chrześcijańskiej dla pierwszej Osoby Boga Ojca, a w tym sensie jawi się również jako emblemat Trójcy Świętej i znak Bożej Opatrzności.
W prawym dolnym polu, na żółtym tle przedstawiono dwie ryby. Wymowa tych figur nawiązuje do swoistego programu łączonego z ideami, którym biskup pragnie
być wierny, a mianowicie do zawołania „na Twoje słowo zarzucę sieci” (Łk5,5). Sens sceny połowu ryb należy rozumieć w kontekście wiary i zaufania Bogu. To On otwiera serca na Swoją obecność i działanie w naszym życiu. Słowa: „Nie bój się, odtąd ludzi będziesz łowił” (Łk 5,10) oznaczają, że Pan, nie zważając na ludzką słabość, wzywa człowieka, aby stał się narzędziem Bożego Królestwa, przekazi¬cielem tej łaski, która staje się jego udziałem. Ponadto ryba symbolizuje samego Chrystusa. Greckie słowo IX0YC (Ichthys) oznaczające rybę stanowi akrostych Jego inicjałów (Jezus Chrystus, Syn Boży, Zbawiciel), stąd silny związek tej formuły z samym wczesnochrześcijańskim symbolem.
W dolne lewe pole herbu, na czerwonym tle wpisano ciemno-błękitny monogram litery „M” – znak Maryi – otoczony białym szeryfem. Błękit jako barwa królewska z jednej strony podziela symboliczne znaczenie z purpurą a z drugiej zaś z bielą, jako znak nieskazitelności wszystkiego, co związane jest z niebem. Stąd niebieska barwa stała się kolorem Matki Bożej, a niebiesko-biały znakiem szczególnego poświęcenia się Niepokalanej. Monogram „M” jest jednym z mariologicznych symboli w heraldyce kościelnej charakteryzujących swoisty związek Kościoła w Polsce ze swoją Patronką. Ponadto jest to wyraz szczególnej czci oddawanej Matce Bożej Łaskawej, znajdujący odzwierciedlenie w ikonie z krzeszowskiego sanktuarium Diecezji Legnickiej.
Nad tarczą umieszczono stylizowany zielony ringowy kapelusz z dwoma zielonymi sznurami. Zieleń to nie tylko oznaka godności w hierarchii kościelnej, ale to także symbol sprawiedliwych. Kapelusz, podobnie jak laska jest atrybutem pasterza. Związany jest także ze strojem pątników pielgrzymów i przypomina o ziemskiej wędrówce, pielgrzymowaniu do niebiańskiego Jeruzalem. Z wnętrza kapelusza wyprowadzone są przewleczone dwa sznury o zielonej barwie, ułożone w sploty skierowane ku krawędzi ronda kapelusza. Końce sznura ułożone są w trzy rzędy z sześcioma chwostami (łac. fiocci) tej samej barwy co kapelusz. Zamykają one po obu stronach kompozycję tarczy herbu. Drugie końce sznurów przytwier¬dzone są do ronda kapelusza pojedynczymi chwostami.
Za tarczą znajduje się pionowo ustawiony wyniesiony procesyjny trójlistny złoty (żółty) krzyż. Kolor ten w heraldyce wyobraża: wiarę, stałość, mądrość, chwałę. Krzyż wskazuje również na sprawowany urząd pasterski.
Pod tarczą na srebrnej wstędze o wywiniętych końcach widnieje naniesiona literami o czerwonej barwie dewiza herbowa z hasłem posługi „IN VERBO TUO DOMINE” (Na Twoje słowo Panie).
Dr Wacław W. Szetelnicki